LEKTURY SPRZED LAT. ZOFIA CHĄDZYŃSKA "PRZEZ CIEBIE, DRABIE"

  

  Wpadłam w ciąg czytania książek dla dzieci. Podejrzewanie mnie o uwstecznienie umysłowe byłoby jednak tylko po części słuszne. Są bowiem tylko dwa krótkie momenty w roku, gdy sięgam po lektury z czasów swej (pierwszej) młodości. Pierwszy to wakacje – ale koniecznie spędzane w domu rodzinnym, drugi to okres oczekiwania na Boże Narodzenie.

    Do napisania kilku słów na temat książki Zofii Chądzyńskiej zainspirowała mnie rozmowa z Zacofanym w Lekturze (wcześniej, nie wiedzieć czemu, nie nosiłam się z zamiarem upubliczniania swojego, ciut wstydliwego nawyku czytelniczego).

    „Przez ciebie, Drabie” to historia nastoletniej Wacławy (vel Dzidzi) Pahlówny, której fumy burzliwego okresu dojrzewania zakłócają relacje z najbliższymi a na ścieżkę poprawnego zachowania sprowadza ją nie kto inny, jak ukochany pies . Nie pokuszę się w tym miejscu o analizę porównawczą, jako, że współczesnej lieratury dla młodzieży nie znam. Prawie.

    Zgaduję jednak, że opowieść o poczciwej, choć humorzastej Dzidzi niekoniecznie znalazłaby wdzięcznych czytelników wśród dzisiejszych nastolatków. Bohaterka nie posiada modnych gadżetów (ba, kto wtedy je sobie wyobrażał!?), nie kolekcjonuje znajomych na fejsie, nie poluje na ciuchy w galeriach handlowych. 

Za to opiekuje się swoim dogiem-olbrzymem, który jest najbliższą jej istotą i powiernikiem wszystkich zmartwień. Trenuje skoki wzwyż. Kumpluje się z fajnym chłopakiem, potwierdzając, że przyjaźń damsko męska istnieje (nawet, jeśli mowa tylko o przyjaźni takich nieopierzonych smarkaczy). Próbuje zaimponować i zaprzyjaźnić się z oryginalną, śliczną, acz niezbyt rozgarniętą koleżanką. Jest zazdrosna o względy ojca, który ośmielił się bez jej błogosławieństwa związać z kobietą dużo młodszą od siebie i rywalizuje z macochą o jego względy, stosując nieczyste chwyty. Pod wpływem małego, rodzinnego dramatu z tytułowym Drabem w roli głównej, przekonuje się, iż rzeczona partnerka ojca nie jest, bynajmniej, sobowtórem straszliwej macochy z bajki o Kopciuszku, lecz życzliwą, pomocną i lojalną osobą (o pokręconej przeszłości w dodatku). W finale, oczywiście, następuje pomyślne zakończenie wszystkich wątków.

    Banalne? Podejrzewam, że z perspektywy współczesnych nastolatków żywot Dzidzi był niebywale nudny. Ani tu sensacyjnych przygód, ani wątku miłosnego z prawdziwego zdarzenia. Poza tym w książce nie ma ani jednej, nawet maciupeńkiej wzmianki o wampirach.

    Jest za to pies, który w ówczesnych realiach był dla bohaterki swego rodzaju ekwiwalentem najnowszego modelu iPada albo najbardziej wypasionej podróbki torby Louisa Vuittona (A może to już passé? Jako stare pokolenie nie jestem na bieżąco). Tak czy inaczej dzięki Drabowi Dzidzia jest popularna i lubiana w szkole - koledzy chętnie wypożyczają jej pupila „na podryw”.

    Czy to wystarczy, by książka mogła dzisiaj zaciekawić?

Nieco starsza młodzież (taka ciut po trzydziestce albo i lepiej) doceni na pewno klimaty retro i subtelne nawiązania do ówczesnych warunków życia.

      Jednak i dla młodszych pewne problemy pozostają uniwersalne, chociaż totalnej zmianie uległa sceneria, rekwizyty oraz związany z tym repertuar zachowań. Próby radzenia sobie z emocjami w okresie burzliwych przemian hormonalnych związanych z dojrzewaniem, budowanie relacji z rodzicem, który decyduje się na nowo układać sobie życie, dobór przyjaciół, kwestie odpowiedzialności – to tematy na tyle ponadczasowe, że powinny i dziś znaleźć odbiorców. O ile, rzecz jasna, ktoś zechce sięgnąć po tak starą książkę.